RegTech odpowiedzią na wyzwania związane z regulacjami

Po kryzysie finansowym z 2008 roku obserwujemy prawdziwe tsunami regulacyjne. Co więcej, według analiz Thomson Reuters liczba zmian w przepisach wzrosła w ciągu ostatniej dekady aż o 500%! Jak w tym gąszczu odnaleźć się biznesowo? Odpowiedź jest prosta: RegTech. Poniżej przyjrzymy się bliżej temu zjawisku – jego zastosowaniom, korzyściom oraz największym wyzwaniom.

Czym jest RegTech?

RegTech w dosłownym tłumaczeniu z języka angielskiego oznacza technologię regulacyjną. Jest to część sektora FinTech, która używa nowoczesnych technologii informacyjnych, aby usprawniać i automatyzować procesy związane z przestrzeganiem przepisów. Początki zjawiska są bezpośrednio związane z globalnym kryzysem finansowym z 2008 roku, który zapoczątkował okres wzmożonego nadzoru i rosnącej liczby przepisów.

Podczas gdy FinTech szeroko obejmuje technologie cyfrowe w usługach finansowych, RegTech skupia się na wspieraniu firm w zarządzaniu zgodnością i ograniczaniu ryzyka. Można powiedzieć, że RegTech działa jak technologiczny fundament, który pozwala bezpiecznie wdrażać innowacje FinTech i zapewniać ich zgodność z obowiązującym prawem. Co ważne, rozwiązania RegTech są coraz częściej stosowane także w innych silnie regulowanych branżach, takich jak opieka zdrowotna, energetyka czy transport.

Ewolucja i rosnące znaczenie Regtech

Głównym motorem napędowym dla rozwoju RegTech jest zjawisko określane mianem “tsunami regulacyjnego”. Liczba globalnych alertów dotyczących zmian w przepisach wzrosła z 8,700 w 2008 roku do ponad 64,000 w 2021 roku. Analizy wskazują, że przekłada się to na 500% wzrost liczby zmian w przepisach w ciągu ostatniej dekady, co oznacza, że nowa aktualizacja regulacyjna pojawia się średnio co 7 minut. Taka dynamika sprawia, że manualne śledzenie i wdrażanie zmian staje się nieefektywne i praktycznie niemożliwe.

Będąc odpowiedzią na tę sytuację, globalny rynek RegTech przeżywa gwałtowny wzrost. Chociaż prognozy poszczególnych firm badawczych różnią się co do wartości rynku, wszystkie są zgodne co do jego dynamicznej ekspansji.

Globalne prognozy dla rynku RegTech (2023-2035)

Źródło analityczne	Wartość bazowa (USD)	Wartość prognozowana (USD)	Okres prognozy	CAGR (%)
Fortune Business Insights	15.80 mld (2024)	82.77 mld (2032)	2025-2032	22.8%
Grand View Research	17.02 mld (2023)	70.64 mld (2030)	2024-2030	23.1%
Maximize Market Research	9.12 mld (2023)	25.87 mld (2030)	2024-2030	16.06%
Facts & Factors	13.27 mld (2023)	86.45 mld (2032)	2024-2032	23.15%
IMARC Group	15.8 mld (2024)	70.8 mld (2033)	2025-2033	18.0%

Znaczne różnice w prognozach nie świadczą o nierzetelności danych, ale są odbiciem dynamiki rynku, który wciąż się definiuje. Różne firmy badawcze przyjmują odmienne metodologie; niektóre skupiają się wąsko na usługach finansowych, podczas gdy inne uwzględniają szerszy zakres branż i wydatków. Najważniejszym wnioskiem jest jednak uniwersalna zgoda co do potężnej trajektorii wzrostu, ze średniorocznym wskaźnikiem (CAGR) szacowanym na 16-25%.

Jakie są kluczowe cele RegTech ?

Głównymi celami wdrażania RegTech są: automatyzacja pracochłonnych procesów, zwiększenie efektywności oraz redukcja ogromnych kosztów związanych z przestrzeganiem przepisów i karami za ich łamanie.

Koszty braku zgodności z przepisami są bardzo wysokie. W samym tylko 2023 roku amerykańska Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (SEC) nałożyła kary o łącznej wartości ponad 5 mld USD. Co więcej, naruszenia danych związane z brakiem zgodności kosztują firmy średnio o 560,000 USD więcej niż incydenty, w których zgodność była zachowana.

Jednocześnie warto zwrócić uwagę na fakt, że utrzymanie zgodności jest bardzo kosztowne. Instytucje finansowe delegują średnio od 10% do 15% swojego personelu d o zadań związanych z compliance. RegTech ma na celu ograniczenie tych wydatków poprzez inteligentną automatyzację.

Główne obszary zastosowania RegTech

Aby zrozumieć, gdzie technologia ta generuje największą wartość, warto przyjrzeć się jej kluczowym obszarom funkcjonalnym.

• Zarządzanie zgodnością (Compliance): To największy segment rynku RegTech, którego udział według różnych źródeł wynosi od 36% do ponad 40%. Rozwiązania z tego obszaru automatyzują monitorowanie zmian w prawie i ich mapowanie na wewnętrzne polityki firmy.
• Monitorowanie transakcji i przeciwdziałanie praniu pieniędzy (AML): Nowoczesne technologie pozwalają tu drastycznie zredukować liczbę fałszywych alarmów (tzw. false positives), nawet o 70-90%. Zaawansowana analityka zwiększa wskaźniki wykrywalności oszustw w niektórych przypadkach nawet o 75%.
• Zarządzanie ryzykiem regulacyjnym: Ten segment koncentruje się na identyfikacji i ocenie ryzyk związanych z nieprzestrzeganiem przepisów, wliczając w to ryzyka operacyjne, prawne i reputacyjne. Jego wzrost jest powiązany z rosnącą liczbą cyberataków i naruszeń danych.
• Raportowanie regulacyjne: RegTech automatyzuje proces tworzenia i wysyłania raportów do organów nadzoru, w efekcie eliminując ludzkie błędy i zapewniając terminowość. Sztuczna inteligencja odgrywa tu coraz większą rolę, co potwierdza 42% respondentów w badaniu IBM.
• Identyfikacja i weryfikacja tożsamości klienta (KYC): Jest to jeden z najbardziej kosztownych procesów w instytucjach finansowych. Zautomatyzowane procesy KYC mogą skrócić czas onboardingu klienta o 70%. W tradycyjnym modelu aż 83% wydatków w tym obszarze przeznacza się na procesy manualne; RegTech fundamentalnie zmienia te proporcje.

Kluczowe korzyści z wdrożenia RegTech

Kategoria korzyści	Miernik	Poprawa
Redukcja kosztów	Koszty operacyjne	Do 30%
	Koszty zgodności w obszarze przestępstw finansowych	Do 50%
	Koszty zarządzania zmianą regulacyjną	60%
Efektywność i szybkość	Czas onboardingu klienta	30% – 70%
	Czas obsługi KYC	37%
	Ogólna szybkość przetwarzania	5x wzrost
Dokładność i ryzyko	Redukcja fałszywych alarmów AML	70% – 90%
	Wskaźnik wykrywalności oszustw	Do 75%
Zwrot z inwestycji	ROI z oprogramowania RegTech	>600%

Automatyzacja pozwala nie tylko na znaczące oszczędności, ale także na optymalizację pracy. Dzięki niej specjaliści ds. zgodności zamiast wykonywać powtarzalne zadania mogą poświęcić swój czas na np. na zaawansowane analizy strategiczne.

Wyzwania i bariery we wdrażaniu RegTech

Mimo oczywistych korzyści, wdrożenie rozwiązań RegTech wiąże się z pewnymi wyzwaniami.

Główną barierą jest często wysoki koszt początkowy, zwłaszcza w przypadku wdrożeń w infrastrukturze lokalnej (on-premise). Dodatkowym utrudnieniem jest integracja nowoczesnych rozwiązań z przestarzałymi systemami informatycznymi, co jest zjawiskiem powszechnym w wielu instytucjach finansowych.

Bezpieczeństwo i prywatność danych stwarzają kolejne wyzwania. Ponieważ systemy RegTech przetwarzają wysoce wrażliwe informacje, muszą spełniać najwyższe standardy ochrony. W przeciwnym razie instytucjom grożą ogromne kary. Przykład? Za brak przestrzegania popularnego RODO grożą kary sięgające do 4% rocznego obrotu firmy.

W którym kierunku rozwija się RegTech?

Przyszłość branży RegTech będzie kształtowana przez połączenie zaawansowanych technologii takich jak:

• Sztuczna inteligencja (AI): Funkcjonuje jako prawdziwy motor napędowy w RegTech, umożliwiając m.in. sprawną analitykę predykcyjną i inteligentną automatyzację. Ten podsegment rośnie jeszcze szybciej niż cały rynek, ze wskaźnikiem CAGR szacowanym na 36-37%.
• Technologia Blockchain: Oferuje niezmienny i przejrzysty rejestr, co jest niezwykle cenne w procesach KYC i AML. Rynek “Blockchain RegTech” ma wzrosnąć z 7.32 mld USD w 2024 roku do 29.45 mld USD do 2030 roku.
• Rozwiązania chmurowe i RegTech-as-a-Service (RaaS): Model chmurowy obecnie zdominował rynek wdrożeń, z udziałem w rynku na poziomie ponad 60%. Rozwiązania subskrypcyjne (RaaS) obniżają próg wejścia, zmieniając wysokie wydatki inwestycyjne w przewidywalne koszty operacyjne, co jest kluczowe dla małych i średnich firm.

Połączenie tych trendów tworzy nowy model, który możemy nazwać “inteligentną, autonomiczną zgodnością”. W tym przypadku (korzystając z analogii do ludzkiego ciała) AI pełni rolę “mózgu” analitycznego, RaaS działa jak elastyczny “system nerwowy”, a blockchain stanowi “niezmienny kręgosłup” zapewniający bezpieczeństwo i audytowalność danych. To fundamentalna transformacja, która zmienia działy GRC (Governance, Risk, and Compliance) z reaktywnych centrwó w proaktywne, strategiczne jednostki wspierające rozwój biznesu.

Podsumowanie

Wdrożenie rozwiązań RegTech przynosi firmom wymierne korzyści, takie jak znacząca redukcja kosztów, wzrost efektywności operacyjnej i minimalizacja ryzyka, oferując zwrot z inwestycji przekraczający nawet 600%. Przyszłość tego sektora jest kształtowana przez połączenie sztucznej inteligencji, usług chmurowych (RaaS) i technologii blockchain, co zmierza do tworzenia coraz bardziej inteligentnych i autonomicznych systemów zgodności.

RegTech: FAQ

1. Czym jest RegTech i jakie problemy rozwiązuje w sektorze finansowym?

RegTech, czyli technologie regulacyjne (Regulatory Technology), to dziedzina z pogranicza finansów i technologii, która wykorzystuje oprogramowanie do automatyzacji procesów związanych z przestrzeganiem przepisów. Jej głównym celem jest pomoc instytucjom finansowym i innym regulowanym podmiotom w radzeniu sobie ze złożonością i rosnącymi kosztami regulacji.

2. Dlaczego mówi się o “postkryzysowym zjawisku tsunami regulacyjnego” i jak technologie regulacyjne pomagają w tej sytuacji?

Pojęcie to opisuje gwałtowny wzrost liczby i częstotliwości zmian w przepisach po kryzysie finansowym z 2008 roku. Liczba globalnych alertów regulacyjnych wzrosła z 8,700 w 2008 r. do ponad 64,000 w 2021 r., a nowa aktualizacja pojawia się średnio co 7 minut. Dzięki rozwiązaniom RegTech manualne i nieefektywne śledzenie zmian jest zastępowane przez zautomatyzowane narzędzia, co pozwala firmom nadążyć za tym tempem.

3. W jaki sposób rozwiązania RegTech przyczyniają się do obniżenia gwałtownie rosnących kosztów związanych z zapewnieniem zgodności?

Rozwiązania RegTech pozwalają na obniżenie gwałtownie rosnących kosztów na kilka sposobów. Po pierwsze, automatyzują zadania, które angażują od 10% do 15% personelu w instytucjach finansowych. Po drugie, minimalizują ryzyko nałożenia wielomiliardowych kar za brak zgodności. W efekcie, zwrot z inwestycji (ROI) we wdrożenia RegTech może przekraczać 600%.

4. Jakie nowoczesne technologie, takie jak sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe, są wykorzystywane przez firmy RegTech?

Firmy RegTech intensywnie wykorzystują zaawansowane technologie. Kluczowe z nich to:

• Sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe: Służą do analityki predykcyjnej, wykrywania anomalii i inteligentnej automatyzacji, np. redukując fałszywe alarmy w systemach AML nawet o 90%.
• Big Data i analityka: Umożliwiają taniej gromadzić i przetwarzać ogromne zbiory danych w celu identyfikacji ryzykiem.
• Technologia Blockchain: Oferuje niezmienny i bezpieczny rejestr, co ma ogromne zastosowanie w procesach KYC i raportowaniu do nadzorcy.

5. Jakie są kluczowe obszary zastosowania Regulatory Technology w codziennej działalności instytucji finansowych?

Regulatory Technology znajduje zastosowanie w wielu obszarach działalności instytucji finansowych. Główne segmenty to zarządzanie zgodnością (największy udział w rynku), monitorowanie transakcji i przeciwdziałanie praniu pieniędzy (AML), zarządzanie ryzykiem regulacyjnym, automatyzacja raportowania oraz cyfrowa identyfikacja i weryfikacja klienta (KYC).

6. Jak RegTech zmienia podejście do gromadzenia i analizy danych, w tym Big Data i wizualizacji danych?

RegTech fundamentalnie zmienia zarządzanie danymi, przechodząc od reaktywnego do proaktywnego modelu. Umożliwia efektywne gromadzenie, zbieranie i analizę ogromnych zbiorów typu Big Data w czasie rzeczywistym. Zaawansowane narzędzia analityczne i wizualizacja danych pozwalają na szybsze odkrywanie ukrytych wzorców i pojawiających się zagrożeń, które byłyby niewidoczne dla ludzkich analityków.

7. Jakie są największe wyzwania przy wdrożeniach technologicznych RegTech w przedsiębiorstwach?

Główne wyzwania, z jakimi spotykają się przedsiębiorstwa przy wdrożeniach technologicznych, to wysoki koszt początkowy, złożoność integracji z istniejącymi, często przestarzałymi systemami IT oraz zapewnienie najwyższych standardów bezpieczeństwa i prywatności wrażliwych danych.

8. Jakie jest znaczenie innowacji regulacyjnych w RegTech?

Znaczenie innowacji regulacyjnych jest ogromne i polega na transformacji działów zajmujących się zgodnością w centra generujące realną wartość. Uzasadnieniem dla inwestycji w RegTech są mierzalne korzyści takie jak drastyczna redukcja kosztów regulacji, minimalizacja ryzyka kar i optymalizacja procesów, co bezpośrednio przekłada się na lepsze wyniki biznesowe i wysokie ROI.

9. W jaki sposób wykorzystanie RegTech w praktyce poprawia procesy AML i ogranicza ryzyko w bankowości?

W praktyce, wykorzystanie RegTech w obszarze AML w bankowości przynosi rewolucyjne zmiany. Dzięki rozwiązaniom opartym na AI, systemy mogą zredukować liczbę fałszywych alarmów o 70-90%, co pozwala analitykom skupić się na realnych zagrożeniach. To nie tylko zwiększa skuteczność walki z przestępczością finansową, ale także znacząco ogranicza ryzyko operacyjne i finansowe po stronie instytucji finansowych.

10. Jaka jest przyszłość technologii RegTech i jak wpłynie ona na działalność gospodarczą i współpracę z nadzorcą?

Przyszłość RegTech to inteligentna, autonomiczna zgodność, oparta na połączeniu sztucznej inteligencji, usług chmurowych (RaaS) i technologii blockchain. Zmieni to m.in. relację z organami nadzorującymi, umożliwiając wgląd w postawę zgodności instytucji w czasie rzeczywistym, co zwiększy transparentność całego sektora finansowego.

Artykuły na tym blogu tworzy zespół ekspertów specjalizujących się w AI, rozwoju aplikacji webowych i mobilnych, doradztwie technicznym oraz projektowaniu produktów cyfrowych. Naszym celem nie jest marketing, a dostarczanie wartościowych materiałów edukacyjnych.