Trendy w ubezpieczenia w 2025: era predykcji i prewencji

Branża ubezpieczeniowa jest w trakcie fundamentalnej transformacji, przechodząc od reaktywnego modelu kompensacji szkód do proaktywnego sposobu myślenia opartego na zasadzie „przewiduj i zapobiegaj”. Choć inwestycje w AI gwałtownie rosną — jak podaje Gartner, 89% dyrektorów planuje zwiększenie finansowania generatywnej AI w 2025 roku — realny zwrot z tych nakładów pozostaje odległy.

Prognozy firmy Forrester wskazują, że mniej niż 5% ubezpieczycieli odnotuje wymierne korzyści z AI w najbliższym roku, co jest efektem barier, takich jak przestarzałe IT i krytyczny niedobór wykwalifikowanych specjalistów. W tym wpisie blogowym analizujemy, które innowacje produktowe przynoszą realny wzrost, jakie wyzwania etyczne i kulturowe stoją przed branżą oraz jakie strategie pozwolą liderom przekuć technologiczny potencjał w rynkowy sukces.

Kluczowe informacje

• Paradoks inwestycji w AI: pomimo że 89% CIO zwiększa budżety na generatywną AI, to mniej niż 5% firm odnotuje z niej wymierne zyski w 2025 roku z powodu przestarzałych systemów i braku dostępu do specjalistów.
• Wzrost embedded insurance: ubezpieczenia wbudowane, z prognozowanym wzrostem na poziomie 30% w 2025 roku, stanowią najbardziej obiecującą krótkoterminową szansę wzrostu dla branży.
• Ryzyka dla klienta: hiperpersonalizacja rodzi zagrożenie związane z wykluczeniem klienta, a badania wskazują, że 86% konsumentów martwi się o prywatność swoich danych, co stanowi barierę w adopcji nowych produktów.
• Klucz do sukcesu: model przywództwa, w którym liderzy IT i biznesu wspólnie tworzą strategię, radykalnie zwiększa wskaźnik sukcesu transformacji (do 71% w porównaniu z 48% w modelach tradycyjnych).

Nowa era ubezpieczeń – od reakcji do prewencji

Sektor ubezpieczeniowy, od dekad zakorzeniony w modelu „reaguj i naprawiaj”, wkracza w nową erę zdefiniowaną przez fundamentalną zmianę sposobu działania. Przechodzi od pasywnej roli instytucji, która wypłaca odszkodowania do aktywnego partnera w zarządzaniu ryzykiem. Ta transformacja jest napędzana przez zbieg trzech, wzajemnie powiązanych trendów.

Po pierwsze, rosnące oczekiwania klientów. Współczesny konsument, przyzwyczajony do płynnych i spersonalizowanych doświadczeń cyfrowych w innych sektorach, przenosi te same wymagania na grunt ubezpieczeń. To wymusza na ubezpieczycielach wykorzystanie zaawansowanej analityki do personalizacji ofert i proaktywnej komunikacji.

Po drugie, nowy, niestabilny krajobraz ryzyka. Rosnące zagrożenia związane ze zmianami klimatycznymi, jak coraz dotkliwsze katastrofy naturalne, stanowią ogromne wyzwanie dla tradycyjnych modeli aktuarialnych. Jednocześnie zaawansowane ataki cybernetyczne i niestabilność geopolityczna tworzą nowe kategorie ryzyka.

Po trzecie, technologia jako siła napędowa zmian. Gwałtowny rozwój AI oraz IoT dostarcza narzędzi, które pozwalają sprostać nowym wyzwaniom. Warto jednak zauważyć, że motywacją do innowacji nie jest wyłącznie zwykła chęć modernizacji.

Równie istotna jest presja rynkowa wynikająca z rosnącego „deficytu zaufania”. Analizy Bain & Company wskazują na malejące zaufanie inwestorów do planów wzrostu ubezpieczycieli. W tym kontekście, nowe, transparentne produkty, jak ubezpieczenia parametryczne czy oparte na użytkowaniu, stają się strategiczną koniecznością – narzędziem do odbudowy wiarygodności w oczach zarówno klientów, jak i rynków kapitałowych.

AI jako fundamentalny motor transformacji

Sztuczna inteligencja stała się fundamentalną warstwą technologiczną, która leży u podstaw całej następnej generacji produktów i modeli biznesowych w ubezpieczeniach.

Generative & agentic AI: redefinicja możliwości produktowych

Obserwujemy kluczową zmianę: przejście od AI, która automatyzuje zadania, do AI, która wykazuje autonomię — zdolność do samodzielnego działania w imieniu ludzi. Accenture w swoich analizach opisuje narodziny „agentów AI” (agentic AI), które są w stanie operować na złożonej logice biznesowej.

W kontekście rozwoju produktów oznacza to rewolucycyjne możliwości. Agent AI może dynamicznie aktualizować wytyczne underwritingowe, generować spersonalizowane polisy na żądanie, a nawet prowadzić złożone negocjacje w procesie likwidacji szkód.

Hiperpersonalizacja i dynamiczny underwriting w czasie rzeczywistym

Personalizacja przestała być dodatkiem, a stała się fundamentalnym oczekiwaniem klientów. Wykorzystując zaawansowane modele uczenia maszynowego (ML), AI napędza tę hiperpersonalizację. Umożliwia tworzenie wyrafinowanych segmentacji opartych na rzeczywistych potrzebach i zachowaniach, a nie na szerokich kategoriach demograficznych. W ten sposób underwriting staje się procesem dynamicznym, ciągłym i indywidualnym.

Wyzwania w skalowaniu AI: rozdźwięk pomiędzy inwestycjami a rzeczywistym zwrotem

Pomimo ogromnego entuzjazmu, wdrożenie AI na szeroką skalę napotyka na poważne przeszkody. Jak widzimy, branża przeznacza na AI ogromne środki – dane firmy Gartner pokazują, że 89% dyrektorów ds. informatyki w sektorze ubezpieczeń planuje zwiększenie budżetów na generatywną AI w 2025 roku.

Jednak wyliczenia dostarczane przez Forrester są znacznie mniej optymistyczne: mniej niż 5% ubezpieczycieli odnotuje bezpośrednie, materialne zyski z wdrożenia AI w 2025 roku. Ta rozbieżność wynika z głęboko zakorzenionych barier: przestarzałych systemów IT, krytycznego niedoboru specjalistów z umiejętnościami w zakresie danych i AI oraz braku spójnej strategii integrującej technologię z celami biznesowymi.

Innowacje produktowe napędzane technologią

Nowe produkty redefiniują propozycję wartości branży ubezpieczeniowej, zmieniając sposób, w jaki ubezpieczenia są projektowane, dystrybuowane i konsumowane.

Embedded insurance (ubezpieczenia wbudowane): integracja w ekosystemie klienta

Embedded insurance jest określane przez analityków Forrester jako „jasny punkt” na mapie innowacji, z imponującym prognozowanym wzrostem na poziomie 30% w 2025 roku. Model ten, w którym ochrona jest płynnie zintegrowana z produktem lub usługą, rewolucjonizuje dystrybucję.

Niesie jednak ze sobą pewne fundamentalne ryzyko: ubezpieczyciele mogą zostać zredukowani do roli skomodytyzowanego dostawcy kapitału dla potężnych graczy platformowych, którzy kontrolują relacje z klientem i dane.

Usage-based insurance (UBI) i ubezpieczenia parametryczne: przede wszystkim dane

Produkty te są ucieleśnieniem przejścia w kierunku zarządzania ryzykiem w czasie rzeczywistym. Usage-Based Insurance (UBI, ubezpieczenia oparte na użytkowaniu) wykorzystuje dane telematyczne do bezpośredniego powiązania wysokości składki ze stylem jazdy kierowcy, co pozwala na dokładniejszą ocenę ryzyka i personalizację cen.

Z kolei ubezpieczenia parametryczne działają w oparciu o obiektywny parametr (np. siłę wiatru), a wypłata następuje automatycznie po jego przekroczeniu, co eliminuje skomplikowany proces likwidacji szkód. Model ten zyskuje na znaczeniu jako odpowiedź na rosnące ryzyka klimatyczne.

Nowe horyzonty: ochrona dla ryzyk cyfrowych i zrównoważonego rozwoju

Krajobraz ryzyka nieustannie ewoluuje, tworząc zapotrzebowanie na nowe formy ochrony. Rynek ubezpieczeń od ryzyka cybernetycznego wciąż ma ogromny potencjał wzrostu, zwłaszcza w sektorze MŚP. Jednoczesna popularyzacja AI tworzy zupełnie nowe rodzaje odpowiedzialności, które same wymagają ubezpieczenia – ten dopiero rodzący się rynek, według Deloitte, ma rosnąć w tempie ~80% CAGR.

Warto w tym miejscu podkreślić rolę reasekuracji jako cichego motoru napędowego innowacji. Globalni reasekuratorzy, dysponujący ogromnym kapitałem i najbardziej zaawansowanymi modelami ryzyka, odgrywają kluczową rolę w absorbowaniu i wycenianiu nowych, złożonych zagrożeń, takich jak katastrofy klimatyczne czy systemowe ataki cybernetyczne.

To oni często dostarczają zdolności reasekuracyjnej, która umożliwia Insurtechom i ubezpieczycielom wprowadzanie na rynek odważnych, nowatorskich produktów, takich jak wspomniane rozwiązania parametryczne.

Przykłady z rynku: pionierzy innowacji

Poniższe przykłady firm z sektora Insurtech ilustrują, jak opisane trendy są wdrażane w praktyce.

Lemonade: Od początku budowało swój model w oparciu o AI i dane, rewolucjonizując proces likwidacji szkód za pomocą chatbota, który jest w stanie wypłacić proste roszczenia w ciągu kilku sekund. Około 30-40% wszystkich roszczeń jest obsługiwanych w ten sposób.

Root Insurance: Wprowadziło nową propozycję: składki oparte przede wszystkim na stylu prowadzenia pojazdu. Wykorzystując telematykę w smartfonach, Root monitoruje rzeczywiste zachowania kierowców, aby precyzyjnie ocenić ryzyko.

Tractable: Specjalizuje się w wykorzystaniu AI do automatycznej oceny szkód komunikacyjnych na podstawie zdjęć. Ich technologia potrafi w ciągu kilku minut przeanalizować fotografie i wygenerować kosztorys naprawy.

Wyzwania na drodze do cyfrowej transformacji

Droga do transformacji jest najeżona barierami, które wykraczają poza technologiczne aspekty. Sukces zależy przede wszystkim od sposobu radzenia sobie z głębokimi wyzwaniami operacyjnymi, kulturowymi i etycznymi.

Jakość i interoperacyjność danych: ukryta bariera

Problem przestarzałych systemów IT (legacy systems) to tylko część wyzwania. Równie poważną, a często niedocenianą barierą jest niska jakość samych danych. Wiele firm boryka się z danymi zamkniętymi w niekompatybilnych, działowych silosach, które są niespójne i pełne błędów.

Nawet najbardziej zaawansowane modele AI, trenowane na takich danych, będą generować niewiarygodne lub błędne wyniki, zgodnie z zasadą garbage in, garbage out (śmieci na wejściu, śmieci na wyjściu). Bez fundamentalnego rozwiązania problemu jakości danych, potencjał AI pozostanie niewykorzystany.

Bariera kulturowa: zderzenie tradycji z innowacją

Być może największym, choć często niedocenianym, wyzwaniem jest bariera kulturowa. Organizacje ubezpieczeniowe o stabilnej pozycji, z natury są konserwatywne i mniej chętne do podejmowania ryzyka, ukształtowały swoją tożsamość w środowisku promującym ostrożność.

Przejście do zwinnego, opartego na eksperymentach modelu operacyjnego, stanowi fundamentalny wstrząs dla ich funkcjonowania. Kultura cyfrowa wymaga pewnej chęci podejmowania ryzyka i mentalności test and learn (testuj i ucz się), co – jak podkreśliliśmy wyżej – stoi w sprzeczności z tradycyjnymi, silosowymi strukturami.

Ryzyka dla klienta: etyczna strona transformacji

Hiperpersonalizacja, oparta na coraz bardziej szczegółowych danych, stwarza ryzyko powstania nowej klasy klientów „nieubezpieczalnych”, którym algorytmy mogą przypisać zaporowo wysokie składki. Kluczowe staje się również zaufanie w kwestii prywatności danych – badania pokazują, że 86% konsumentów martwi się o prywatność swoich danych. Równie istotne jest ryzyko dehumanizacji procesu likwidacji szkód, gdzie dążenie do maksymalnej automatyzacji może prowadzić do utraty empatii w momentach, gdy klienci najbardziej jej potrzebują.

Strategiczne zadania na rok 2025 i kolejne lata

Sukces nie jest gwarantowany przez sam fakt inwestowania w technologię. Wymaga on holistycznej transformacji obejmującej architekturę, inwestycje w kadry i ład korporacyjny.

Modernizacja architektury technologicznej

Konieczne jest odejście od monolitycznych systemów na rzecz modułowych, elastycznych platform opartych na API, z danymi w centrum nowej architektury. Zamiast wieloletnich, ryzykownych programów, firmy powinny przyjąć podejście iteracyjne.

Rozwój kadr i kultury na miarę ery AI

Utrudniony dostęp do specjalistów wymaga wdrożenia „agresywnych” programów podnoszenia kwalifikacji (upskilling/reskilling) oraz ewolucji modelu przywództwa. Dane Gartner jednoznacznie pokazują, że model, w którym dyrektorzy IT wspólnie z liderami biznesu prowadzą inicjatywy cyfrowe, przynosi znacznie lepsze rezultaty (71% sukcesu w porównaniu do 48% w modelach tradycyjnych).

Nawigacja w krajobrazie regulacyjnym i etycznym

W miarę jak AI staje się potężniejsza, odpowiedzialna innowacja staje się kluczowym wymogiem biznesowym. Ubezpieczyciele muszą budować solidne AI Governance, aby zapewnić sprawiedliwość i przejrzystość swoich modeli AI.

Liderzy stoją przed koniecznością prowadzenia transformacji niejako na dwóch frontach: jednoczesnego optymalizowania istniejącego, dochodowego biznesu oraz inwestowania w budowę zupełnie nowego, zwinnego modelu na przyszłość. Zarządzanie tym dualnym modelem jest największym wyzwaniem strategicznym na nadchodzącą dekadę.

Wnioski: przyszłość ubezpieczeń w erze AI

Przejście do zaawansowanego technologicznie, proaktywnego modelu ubezpieczeń nie jest kwestią „czy”, ale „kiedy i jak”. Sukces w tej transformacji osiągną te organizacje, które zdołają przejść od fazy eksperymentów do osiągnięcia odpowiedniej skali, skutecznie modernizując technologiczny rdzeń, kompetencje zespołów oraz kulturę odpowiedzialnej innowacji.

Nadchodzące lata będą charakteryzować się gwałtownym pogłębianiem się przepaści między firmami przodującymi w cyfryzacji a maruderami. Kluczem do sukcesu nie będzie ślepe podążanie za technologicznymi nowinkami, lecz strategiczna determinacja w budowaniu fundamentów pozwalających odblokować ich prawdziwy potencjał. Branża ubezpieczeniowa ma historyczną szansę, aby na nowo zdefiniować swoją rolę w społeczeństwie – od prostego płatnika odszkodowań do niezbędnego partnera w budowaniu bezpieczeństwa w coraz mniej przewidywalnym świecie.

FAQ

Jakie są główne trendy w ubezpieczeniach na 2025 r.?

Kluczowe trendy w ubezpieczeniach na 2025 r. to fundamentalna zmiana modelu z reaktywnego na proaktywny. Napędza ją gwałtowny rozwój technologii, w którym sztuczna inteligencja odgrywa istotniejszą rolę. Innowacje, takie jak ubezpieczenia wbudowane (embedded insurance), stają się kluczowym kierunkiem rozwoju branży ubezpieczeń, a jego rozwój jest bacznie obserwowany przez cały sektor ubezpieczeniowy.

Jak sztuczna inteligencja zmienia polisy ubezpieczeniowe?

Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje polisy ubezpieczeniowe, umożliwiając przejście do autonomicznych agentów AI, które dynamicznie tworzą spersonalizowane oferty. AI napędza hiperpersonalizację i pozwala na ciągły, indywidualny underwriting, co poprawia dopasowanie zakresu ochrony i stanowi odpowiedź na rosnące oczekiwania klientów dotyczące elastyczności ubezpieczeń.

Jakie są największe wyzwania, przed którymi stoją ubezpieczyciele?

Do największych wyzwań stojących przed sektorem ubezpieczeniowym należą bariery technologiczne i kulturowe. Wiele firm boryka się z przestarzałymi systemami i niską jakością danych. Istotne kwestie to także konserwatywna kultura organizacyjna, która utrudnia wdrażanie zwinnych metod pracy, oraz ryzyka etyczne, przed którymi stają ubezpieczyciele.

Dlaczego tak mało firm ubezpieczeniowych odnotuje zyski z AI w 2025 r.?

Pomimo że firmy muszą inwestować w AI, prognozy wskazują, że mniej niż 5% z nich odnotuje wymierne zyski. To pokazuje, że sama konieczność wdrożenia technologii nie gwarantuje sukcesu. Przyczyną są bariery, takie jak przestarzałe IT i brak specjalistów, co podważa zaufanie do ich efektywności w krótkim terminie.

W jaki sposób nowe technologie wpływają na ubezpieczenia majątkowe i komunikacyjne?

Nowe technologie pozwalają na precyzyjniejszą ocenę ryzyka, co zmienia kształt ubezpieczeń. W ubezpieczeniach komunikacyjnych model UBI (Usage-Based Insurance) uzależnia składkę od stylu jazdy. Z kolei w ubezpieczeniach majątkowych rośnie znaczenie polis parametrycznych, które automatyzują wypłaty, oferując pewniejsze odpowiedniego zabezpieczenia.

Jaka jest strategiczna odpowiedź branży ubezpieczeniowej na te wyzwania?

Strategiczna odpowiedź liderów musi obejmować kompleksowych strategii transformacji. Konieczne staje się odejście od monolitycznych systemów na rzecz elastycznych platform API. Kluczowy kierunek działań to także inwestycje w podnoszenie kwalifikacji kadr oraz tworzenie ram zarządzania AI, aby wszyscy ubezpieczyciele mogli działać w sposób transparentny.

Czy nowe technologie mogą tworzyć nowe luki ubezpieczeniowe?

Tak, to jedno z głównych ryzyk etycznych. Hiperpersonalizacja, choć dopasowuje ofertę, stwarza groźbę powstania nowej luki ubezpieczeniowej, gdzie algorytmy przypiszą części klientów zaporowo wysokie składki. Taka sytuacja może wykluczyć pewne grupy z dostępu do ochrony, przez co ta luka ubezpieczeniowa staje się poważnym problemem społecznym.

Jaką rolę odgrywają aplikacje mobilne i telematyka w ubezpieczeniach?

Aplikacje mobilne odgrywają kluczową rolę w modelach UBI. Pozwalają monitorować zachowanie kierowców i na tej podstawie precyzyjnie oceniać ryzyko. To pozwala lepiej identyfikować obszary ryzykownych zachowań i personalizować składki, co jest rewolucją w tradycyjnym podejściu do tworzenia ubezpieczeń dla osób prywatnych.

Jak ubezpieczyciele plasują się na tle innych instytucji finansowych?

W przeciwieństwie do wielu instytucji finansowych, ubezpieczyciele przechodzą fundamentalną zmianę. Zamiast skupiać się na pasywnej roli kompensacyjnej, stają się aktywnymi partnerami w zarządzaniu ryzykiem, co odróżnia ich w całym sektorze finansowym. Ta transformacja pozycjonuje branżę jako kluczowy element dbający o zapewnienia stabilności.

W jaki sposób innowacje w ubezpieczeniach wpływają na sektor publiczny i aktywność zawodową?

Nowe formy ochrony, jak ubezpieczenia od cyberataków, mają ogromne znaczenie dla sektora publicznego i MŚP. Zapewnienie cyfrowej ochrony jest kluczowe dla ciągłości działania firm, co bezpośrednio wspiera ich aktywność zawodową. Innowacje w sektorze publicznym odgrywają istotną rolę we wspieraniu gospodarki i stabilności aktywności zawodowej obywateli.

Jak trendy technologiczne wpłyną na rozwój rynku ubezpieczeń zdrowotnych?

Nowe technologie otwierają drogę do bardziej spersonalizowanych prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych. Celem jest poprawa dostępności usług medycznych i skupienie się na profilaktyce. Rozwój rynku ubezpieczeń zdrowotnych będzie napędzany przez programy badań profilaktycznych i aplikacje prozdrowotne, które monitorują stan zdrowia i promują aktywność fizyczną. Takie podejście ma na celu nie tylko leczenie, ale i aktywne dbanie o zdrowie pracowników w całym systemie opieki zdrowotnej.

W jakim szerszym kontekście społecznym i gospodarczym należy rozpatrywać przyszłość ubezpieczeń?

Transformację branży ubezpieczeniowej należy postrzegać w kontekście globalnych wyzwań, takich jak dynamiczne zmiany demograficzne i potrzeba zapewnienia ochrony w obliczu dynamicznego starzenia się społeczeństw. Nowoczesne polisy stają się kluczowym elementem wspierającym dłuższe utrzymanie aktywności zawodowej. Odpowiadają też na potrzebę odpowiedniego zabezpieczenia na wypadek poważnej choroby czy śmierci głównego żywiciela. W Polsce zainteresowanie Polaków takimi produktami rośnie, choć wyzwaniem pozostają wciąż niewielkie zarobki i rosnące zadłużenie Polaków, co wpływa na rynek długoterminowego oszczędzania.

Artykuły na tym blogu tworzy zespół ekspertów specjalizujących się w AI, rozwoju aplikacji webowych i mobilnych, doradztwie technicznym oraz projektowaniu produktów cyfrowych. Naszym celem nie jest marketing, a dostarczanie wartościowych materiałów edukacyjnych.