004: Branża finansowa w 2024: nasze wnioski z tegorocznych konferencji
Cześć, przed Wami kolejny odcinek Speedtalks – podcastu o technologii w branży finansowej. Z tej strony Basia Bednarczyk, a teraz opowiem Wam o najnowszych trendach w bankowości i finansach.
Dopiero połowa roku za nami, a my już uczestniczyliśmy w ponad 15 wydarzeniach związanych z usługami finansowymi i bankowością. Byliśmy na konferencjach w Rumunii, Polsce, Wielkiej Brytanii, Finlandii, Belgii czy Holandii.
Głównym celem tych wydarzeń jest dla nas networking, dyskusje, poznawanie nowych ludzi i perspektyw. Zauważyliśmy, że niezależnie od konferencji czy kraju, w którym się odbywa, część tematów się powtarza. Czym obecnie najbardziej interesują się i o czym najwięcej dyskutują osoby pracujące w branży? Co zauważyliśmy? O tym właśnie opowiem Wam w tym odcinku.
Open banking
Dla osób, które na co dzień nie są w tym środowisku: open banking to system, który umożliwia konsumentom i firmom udostępnianie swoich danych finansowych stronom trzecim. Celem open bankingu jest zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności w sektorze finansowym. Oczywiście przy zachowaniu bezpieczeństwa przekazywanych danych i pewności, że wszystko odbywa się zgodnie z prawem.
Głównym wyzwaniem, z którym obecnie mierzą się podmioty finansowe jest przejście do kolejnego poziomu, czyli adaptacja open bankingu, rozszerzenie poza samą implementację i skupienie się na szerszej integracji.
Warto wspomnieć, że open banking jest ściśle regulowany przez prawo, które zapewnia, że dane klientów są bezpieczne i wykorzystywane tylko za ich wyraźną zgodą. W Europie, na przykład, regulacje te są określone w dyrektywie PSD2 (Payment Services Directive 2). PSD2 to dyrektywa w sprawie usług płatniczych w UE, której celem jest ułatwienie, standaryzacja i zabezpieczenie płatności na terenie Unii. Obecnie trwają prace nad trzecią wersją dyrektywy, czyli PSD3. Z tego powodu temat jest wyjątkowo popularny w branży.
Generatywna sztuczna inteligencja (Generative AI)
Na wszystkich wydarzeniach wspomina się też o połączeniu open bankingu z GenAI. To połączenie pozwala na usprawnienie usług i efektywności banków, przez co też ulepszenie doświadczenia klientów. Banki dostrzegają transformacyjną wartość GenAI. Według danych połączenie to pozwala uzyskać:
- Większa wydajność poprzez automatyzację działań związanych ze sprzedażą,
- Zwiększenie istniejących możliwości technologicznych,
- Przyspieszenie szerszych innowacji.
Ta synergia wymaga jasnej wizji, zdolności do wprowadzania zmian, znajomości odpowiednich technologii, posiadania konkretnych umiejętności oraz zasobów ludzkich. Jest to skomplikowany proces, dlatego w początkowych wdrożeniach instytucje skupiają się głównie na automatyzacji back-office’u, a co będzie dalej… Zobaczymy.
Sztuczna inteligencja
A skoro o sztucznej inteligencji mowa… To pewnie możecie się domyślić, że jest to absolutnie najczęstszy temat na każdej konferencji.
Jednak wbrew retoryce znanej z Internetu nie przedstawia się AI jak zastępstwo za człowieka, a jako wsparcie dla niego w niektórych obszarach.
W czasach pełnych fake newsów, scamów i niepewności, klienci preferują kontakt z prawdziwym człowiekiem. Nie mamy się zastępować maszynami tylko pozwolić im sobie pomóc. I o tym właśnie mówi się w branży finansowej.
Analiza predykcyjna
Jednym z przykładów wykorzystania AI we współczesnym świecie jest Predictive AI.
Predictive AI – odnosi się do zastosowania technik sztucznej inteligencji w celu przewidywania przyszłych zdarzeń lub trendów na podstawie danych historycznych i bieżących. Takiego typu analiza znajduje zastosowanie w wielu obszarach — od zarządzania ryzykiem, poprzez diagnostykę medyczną, po podejmowanie skuteczniejszych decyzji.
Bardzo ważnym tematem są dane i trenowanie modeli AI oraz znaczenie jakości tych danych i ich wpływ na dokładność i wydajność modeli. To w końcu od nas zależy czego nauczy się sztuczna inteligencja.
Rosnące rozczarowanie?
Co ciekawe na konferencjach pojawiają się też głosy mówiące o rosnącym rozczarowaniu projektami AI – wynika to głównie z dużych kosztów wynikających z wdrażania rozwiązań AI-owych i brakiem widocznych korzyści. Szaleństwo na punkcie sztucznej inteligencji i wdrażanie jej bez sensownego planu zaczyna zbierać swoje żniwa.
Jednak mimo obaw i pierwszych niepowodzeń związanych z rozwiązaniami AI nadal niezmiennie rozmowy toczą się wokół potencjału AI, czy to dlatego, że w niektórych przypadkach sztuczna inteligencja zaczyna przynosić oczekiwane rezultaty… A może dlatego, że bańki spekulacyjne potrzebują dużo czasu, aby pęknąć… Pewnie niedługo się przekonamy.
Płatności i pieniądz cyfrowy
Kolejnym gorącym tematem są Płatności i Digital Money. Nie byłam jeszcze na konferencji, gdzie nie pojawiłby się temat CBDCs. Central Bank Digital Currencies, czyli nowa forma pieniądza istniejąca tylko w formie cyfrowej. Polega to na tym, że zamiast drukowania pieniędzy, bank centralny wydaje szeroko dostępne monety cyfrowe, aby transakcje cyfrowe i transfery stały się proste. Cyfrowa waluta banku centralnego wpłynie na sposób, w jaki ludzie płacą za towary i usługi oraz na rolę banków i innych firm płatniczych. Chociaż jej wprowadzenie nie jest spodziewane przed 2028 rokiem, banki powinny zacząć przygotowania już teraz.
Europejski Bank Centralny podkreśla trzy kluczowe korzyści takiego kroku:
- wzmocnienie suwerenności monetarnej Europy,
- ułatwienie włączenia finansowego obywateli UE i tworzenie jednolitego rynku,
- zniesienie opłat dla użytkowników, a także zachowanie prywatności na zasadach zbliżonych do gotówki.
A skoro o płatnościach mowa… W branży nadal widzimy wpływ COVID-19, który spowodował zmianę nawyków płatniczych w kierunku płatności cyfrowych, zbliżeniowych i handlu elektronicznego. Widać, że klienci polubili wygodę, z która wiążą się digitalowe płatności.
Z ciekawostek, to po pewnym okresie niepewności, kryptowaluty opracowane przez organizacje prywatne lub nieformalne (np. Bitcoin) ponownie odnotowały znaczny rozwój i wzrost wartości, więc znowu wzbudzają większe zainteresowanie wśród osób z branży. Zobaczymy jak długo tym razem to potrwa.
Bezpieczeństwo i embedded finance
Oczywiście na konferencjach nie zapomina się o temacie bezpieczeństwa i budowania zaufania wśród klientów. Instytucje finansowe wiedzą, że zaufanie jest kluczowym czynnikiem sukcesu. Dlatego duży nacisk w czasie układania agendy kładzie się na oszustwa i sposoby radzenia sobie z nimi.
A także dużo mówi się o tym, że nie tylko bezpieczeństwo, ale też płynność, zintegrowanie oraz spersonalizowanie doświadczenia są kluczowe dla klientów. Stąd też popularność Embedded Finance. Embedded finance to termin oznaczający integrację usług bankowych i finansowych z niefinansowymi aplikacjami i usługami. Klienci chcą produktów i usług finansowych, które są wbudowane w ich codzienne aktywności. Embedded finance oferuje zarówno bankom, jak i markom spoza sektora finansowego możliwość zapewnienia bezproblemowego/płynnego doświadczenia klienta.
Konsumenci i przedsiębiorstwa coraz częściej oczekują, że produkty i usługi finansowe będą ściśle zintegrowane z ich codziennymi działaniami, na przykład, że będą mogli płacić za parking czy autostradę w aplikacji bankowej. Zasadniczo te zintegrowane doświadczenia wykraczają poza „cyfrowe usługi finansowe”, a zamiast tego przybliżają nas do następnej rewolucji w finansach.
Płatności subskrypcyjne
Na konferencjach też często pojawia się tematyka płatności abonamentowych i subskrypcji – ostatnio słyszałam, że badania PYMNTS pokazują, że 80% ankietowanych w ostatnim roku płaciło za miesięczne rachunki w formacie subskrypcji – w tym 92% boomersów i seniorów korzysta z subskrypcji; tak samo 89% konsumentów Gen X. Bridge millennialsi (83.5%), millenialsi (82%) i konsumenci Gen Z (83%) podzielają ten entuzjazm)
Lekcja dla handlowców jest taka: gdy konsumenci zobaczą, jak łatwo i bezpiecznie jest zarządzać płatnościami za pośrednictwem usług subskrypcji, większość wydaje się być zadowolona i odwraca się od tradycyjnych metod płatności.
A skoro o doświadczeniach klientów i personalizacji mowa…
Personalizacja
Jeden z największych trendów międzysektorowych, czyli masowa personalizacja. Zauważyłam, że bez względu na branżę, z którą rozmawiam – banki, instytucje finansowe, firmy ubezpieczeniowe – wszyscy wspominają o znaczeniu personalizacji w ich usługach.
Duży nacisk kładzie się na kanały interakcji, ścieżki klienta i zaangażowanie – testowane są różne kanały, przez które klienci wchodzą w interakcje z usługami finansowymi, a także omawiane jest znaczenie mapowania i ulepszania ścieżek klienta.
Na wielu konferencjach pojawiał się temat analizy danych w czasie rzeczywistym, infrastruktura chmurowa i AI jako kluczowe czynniki umożliwiające rozwój i ulepszenie doświadczeń klientów.
Jako ważny element wpływający na doświadczenie klienta wyróżniana jest współpraca międzysektorowa, czyli na przykład usługi o wartości dodanej, tzw. VASy – między bankami a innymi usługodawcami, przykładowo możliwość kupienia biletów na komunikację miejską poprzez aplikację banku lub zapłatę za parking czy wykupienie ubezpieczenia – więcej o tym, możecie usłyszeć w 1. odcinku naszego podcastu, gdzie Michał omawia to bardziej szczegółowo.
Regulacje
Na sam koniec chciałabym wspomnieć o tematyce regulacji w branży finansowej. Wiadomo, nie można rozmawiać o branży finansowej bez poruszania tematu regulacji. Obecnie wszyscy czekają na regulacje AI Act, KYC i AML. KYC oraz AML są kluczowe w sektorze bankowym – biorąc pod uwagę potencjalne ryzyko nadużyć, prania pieniędzy lub innych nielegalnych działań. Razem, KYC i AML, odgrywają kluczową rolę w ochronie firm i instytucji finansowych.
Na konferencjach poruszana jest również tematyka regulacji i standardów technologicznych, czyli ISO 20022. ISO 20022 stała się normą obowiązkową w 2019 r., z początkowym przejściem z MT do marca 2023 r. i przejściem na natywną normę ISO 20022 do końca 2025 r. Z tego powodu banki i inne podmioty przetwarzające płatności na całym świecie są już na zaawansowanym etapie wdrażania normy ISO 20022.
Słowo na koniec
Uwierzcie mi, mogłabym jeszcze godzinami opowiadać więcej o trendach w branży i pogłębić każde z tych zagadnień, ale niestety nie mamy już dzisiaj na to czasu. Jeżeli jednak chcesz dowiedzieć się więcej o trendach w bankowości i branży finansowej, będziemy mówić o nich też w kolejnych odcinkach naszego podcastu, a jeśli wolisz o tych trendach przeczytać – zapraszamy na naszego bloga.
Mam nadzieje, że Wam się podobało. Do usłyszenia następnym razem!
